سوغات اصفهان چه چیزهایی است؟
اصفهان یکی از شهر هایی است که به دلیل ریشه های فرهنگی و تاریخی خاص خود اهمیت پررنگی برای اهالی فرهنگ و هنر دارد.
اصفهان به دلیل این که سال های سال به عنوان پایتخت کشور در دوره سلسله های مختلف تاریخی بوده است، شکوفایی زیادی در صنعت و فرهنگ دارد.
صنایع دستی متنوع و خوراکی ها و غذاهای اصفهانی که در حال حاضر به عنوان سوغات اصفهان شمرده می شوند، یادگاری های گران قدر همان دوران هستند.
از آنجا که در فرهنگ ایرانیان رسم بر این است که افرادی که به شهرهای مختلف سفر می کنند هدایایی به نام سوغاتی برای عزیزان و نزدیکان خود تهیه می کنند و شهر اصفهان یکی از پر مخاطب ترین شهر های توریستی ایران است، سوغاتی های این شهر بسیار پرآوازه و محبوب هستند.
اصفهان لبریز از صنایع دستی زیبا و خوراکی ها و شیرینی های خوش طعم و محبوب است. حتی اگر نخواهید یا نتوانید به اصفهان سفر کنید، می توانید با سفارش اینترنتی از ارمغان پارسی سوغاتی و شیرینی های محلی این استان را به راحت و با کیفیتی عالی سفارش دهید و درب منزل خود تحویل بگیرید.
دلیل گردهم آوری این مطلب این است که صنایع دستی و شیرینی های محلی استان اصفهان که بسیار زیاد و مهم هستند، با جرئیات معرفی شوند.
با پرداختن به اطلاعاتی درباره جزئیات این سوغاتی ها اطلاعات ارزنده ای درباره آن ها به دست می آید و راهنمای مناسبی برای سفارش اینترنتی از ارمغان پارسی یا خرید حضوری از بازار های محلی خواهد بود.
انواع سوغات اصفهان
سوغات اصفهان را می توان به دو دسته تقسیم کرد.
یک گروه صنایع دستی و یک گروه خوراکی ها و شیرینی های این استان هستند.
صنایع دستی اصفهان متعدد و معروف هستند و کافی است سری به بازار های محلی و رسمی این استان بزنید تا با دیدن این صنایع دستی شگفت زده شوید.
شیرینی های این استان مانند گز و پولکی نیز در ایران و احتمالا جهان بسیار معروف هستند.
در ادامه به شرح جزئیات این سوغات اصفهان می پردازیم.
انواع صنایع دستی گران بهای این استان که به دست صنعت گران و هنرمندان ماهر ساخته می شود را در یک گروه و شیرینی های لذیذ و بی نظیر این استان که توسط شیرینی پز های ماهر اصفهانی تهیه می شوند را در گروهی دیگر بررسی می کنیم.
صنایع دستی اصفهان
در ادامه با ما همراه شوید تا با برخی از صنایع دستی معروف شهر تاریخی اصفهان را با یکدیگر مشاهده کنیم؛
خاتم کاری
خاتم کاری یکی از صنایع دستی و سوغات اصفهان است که قدمت بسیار زیادی دارد.
به عقیده مورخان قدمت خاتم کاری به صد ها سال پیش بازمی گردد.
برای درک بهتر میزان قدمت این هنر باید اشاره کنیم که اوج شکوفایی این هنر در دوران صفویه بوده است.
امروزه این هنر اصیل و نفیس در بیشتر شهر های استان اصفهان در حال اجرا است.
نام دیگر هنر خاتم کاری، خاتم سازی است.
این هنر بر روی اشیا مختلف قابل اجرا است.
هنر خاتم کاری را می توان در طرح های متنوع و اندازه های مختلف اجرا کرد.
در توضیح شیوه اجرای این هنر باید گفت که در ابتدا شیء مورد نظر را با چوب هایی از جنس آبنوس، فوفل، گردو، بقم، عناب، افرا، نارنج، کیکم و شمشاد می سازند.
لازم به ذکر است هرکدام از چوب ها دارای رنگ خاص خود هستند.
این رنگ ها شامل رنگ سیاه، طیف قهوهای از تیره به روشن، سفید، زرد و غیره هستند.
گروهی از خاتم کاران هنر خود را روی استخوان شتر، گاو، اسب و عاج فیل اجرا می کنند.
نقطه مشترک بین همه انواع خاتم کاری میزان بالای دشواری اجرای این هنر زمان بر است.
در مرحله دوم اجرای خاتم کاری قطعات هندسی که اغلب به شکل مثلث هستند و از جنس همان چوب هایی هستند که نام آن ها را در بالاتر مشاهده نمودید، روی طرح های از پیش تعیین شده قرار می گیرند.
در این مرحله مثلت های نامبرده را با ابزاری خاص با دقت و ظرافت تمام در کنار یکدیگر فرار می دهند.
در خاتم کاری از دو نوع چسب سرد یا گرم استفاده می شود.
برای انتخاب نوع چسب و استفاده از آن تنها مساله مهم نظر استاد خاتم کاری است.
ممکن است خاتم کار تصمیم بگیرد از سریش یا چسب سفید استفاده کند.
بعد از چسباندن قطعات خاتم کاری به یکدیگر و روی طرح، پره به دست آمده را نخ پیچی می کنند و این روال تا جایی که طرح کامل شود ادامه خواهد داشت.
در انتها نیز از لایه ای رنگ بر روی محصول استفاده می شود که از محصول محافظت کند.
مینا کاری
میناکاری صنعتی شاخص و بسیار شناخته شده سوغات اصفهان است.
هنر میناکاری را روی ظروف فلزی و به خصوص ظروف مسی اجرا می کنند.
این هنر چشم نواز و نام آشنا با رنگ آبی دلگشا و زیبای خود زینت بخش مکان ها و اجسام مختلف است.
با پیدایش هنر میناکاری از این هنر برای زینت بخشی به فلز های مختلفی مانند مس، طلا و نقره استفاده شد.
به همین دلیل از دوران قدیم یادگاری های زیبا و ارزشمندی از هنرمندان اصفهانی باقی مانده است.
برای تزئین ظروفی که از هنر میناکاری بر روی آن ها استفاده شده از طرح ها نقوش سنتی ایرانی استفاده شده است.
طرح های مینا کاری در ابتدا به رنگ آبی بود.
امروزه با خلاقیت هنرمندان رنگ ها تنوع بیشتری یافتند و علاوه بر رنگ آبی رنگ سبز و حتی گاهی رنگ قرمز نیز در این هنر به کار برده می شود.
میناکاری حتی از خاتم کاری نیز قدمت بیشتری دارد.
تاریخچه میناکاری به پنج هزار سال پیش باز می گردد.
در این هنر پس از رنگ کردن ظروف آن ها را در کوره قرار می دهند تا رنگ آن ها تثبیت شود.
لازم به ذکر است که این هنر روی سفال نیز به صورت محدود انجام می شود و در بازار های اصفهان می توانید آن ها را مشاهده کنید.
منبت کاری
منبت کاری یکی از صنایع دستی و سوغات اصفهان است که پایه این هنر چوب است.
هنرمندان منبت کار با ایجاد پستی و بلندی رو چوب، تصاویر زیبا و چشم نوازی را بر روی چوب ها به وجود می آورند.
هنر منبت کاری قدمت بسیار زیادی دارد.
قدمت این هنر به زمانی برمی گردد که انسان برای اولین بار ابزار و وسایل مورد نیاز خود برای زندگی را از چوب ساخت.
امروزه ابزار و وسایل جدیدی برای اجرای هنر منبت کاری استفاده می شود.
استفاده از ابزار جدید و ارآمد باعث توسعه یافتن هنر منبت کاری شده است.
طرح ها و نقش های زیبایی که در هنر منبت کاری به کار می روند شامل طرح های اسلیمی، ختایی و سایر نقوش سنتی هستند.
شیوه اجرای منبت کاری به این صورت است که چوب هایی از جنس گیاهان و درختان مختلف با رنگ های متفاوت و متنوع در کنار هم به شکلی چیده شده و قرار می گیرند که طرح مورد نظر به زیبایی هرچه تمام پیاده شود.
چوب هایی که در منبت کاری استفاده می شوند اغلب چوب های گردو، آبنوس، شمشاد، عناب و غیره هستند.
پارچه های قلمکار
احتمال دارد پارچه های قلمکار را در بسیاری از شهر های ایران دیده باشید.
مکان های سنتی از قسمت هایی هستند که پارچه های قلمکار در آن ها بیشترین استفاده را دارند.
پارچه های قلمکار از صنایع دستی و سوغات اصفهان هستند.
برای تهیه این پارچه ها بر روی پارچه های از جنس کتان، ابریشم، پنبه و چلوار نقشهایی زیبا و اصیل و چشم نواز چاپ می کنند.
قلمکار نیز در گروه صنایع دستی خاصی قرار می گیرد که قدمتی بسیار زیاد داشته و به زمان تسلط مغول بر ایران بازمی گردد.
در آن مان از هنر قلمکار برای زینت بخشی به لباس ها استفاده می شده.
اوج شکوفایی و کاربرد این هنر از زمان صفویه تا زماتن قاجار است.
طرح و نقش های اصیل و سنتی که در پارچه های قلمکار به کار می رود روایت گر داستانهای مذهبی و حماسی، داستانهای ادبیات ایران، شکارگاه و طبیعت و حیوانات است.
پس از مدتی، پارچه های قلمکار دوباره در دوره رضاشاه به درخشش رسیدند و رونق یافتند.
شیرینی های اصفهان
نام شیرینی گز و استان اصفهان از هم جدایی ناپذیر هستند.
این شیرینی خوش طعم و محبوب سوغات اصفهان را می توانید با سفارش اینترنتی از ارمغان پارسی با کیفیت بی نظیر تحویل گرفته و نوش جان کنید.
طبق گفته پژوهشگران تاریخ این شیرینی لذیذ از دوران صفویه در اصفهان تهیه شده و رواج پیدا کرده است.
البته لازم به ذکر است که این شیرینی طی تکمیل خوراکی دیگری به نام حلوا چوبه تهیه شده است.
البته موافقان و مخالفان بسیاری برای این ادعا وجود دارد.
به هر حال آنچه کاملا واضح و روشن است این مساله است که گز شیرینی محلی استان اصفهان است و از دیرباز در این استان تهیه می شود.
امروزه شیرینی گز که نام خود را از روی شیره درخت انگبین گرفته را به وسیله گلوکز، گلاب، سفیدهی تخممرغ، شکر، مغز پسته، خلال بادام، خلال فندق و بیدمشک تهیه می کنند. البته شیرینی پز های اصفهانی گاهی مقدار بسیار کمی عصاره انگبین به گز ها اضافه می کنند.
به دلیل بالا بودن قیمت عصاره انگبین گز های تولید شده با این فراورده بسیار کم هستند.
شیرینی برشتوک
برشتوک از دیگر شیرینی های محلی استان اصفهان است که به عنوان سوغات اصفهان شناخته می شود.
مواد اولیه شیرینی برشتوک آرد نخودچی و آرد گندم هستند.
این شیرینی محبوب در اشکال لوزی و مستعطیل برش خورده و بسته بندی می شود.
البته شیرینی برشتوک در شهر های زیادی از نقاط مختلف ایران تهیه می شود و نام های متنوعی بر آن نهاده می شود.
شیرینی پز های اصفهانی در پختن این شیرینی بسیر ماهر هستند و این شیرینی را از آرد نخودچی، پودرقند، هل و روغن جامد تهیه می کنند.
با استفاده از مغز پسته و مغز گردو این شیرینی ها را تزئین می کنند.
یکی از راز های سبک بودن شیرینی برشتوک این است که در تهیه آن از تخم مرغ استفاده نمی شود.
جوز قندی
جوز قندی از دیگر سوغات اصفهان با طعم شیرین و مفید است.
پس از خشک شدن جوزقند درون آن را با مغز گردو و خاک قند پر می کنند.
زنان اصفهانی و نراقی از ماهر ترین تهیه کنندگان این شیرینی هستند.
هرچند این شیرینی مراحل تهیه سخت و طولانی دارد ولی همین بخش از جذابیت های این سوغات شیرین اصفهان نیز است.
جوزقندی به دلیل دارا بودن مواد مفید و مغذی زیاد، کالری بالایی دارد و انرژی زیادی آزاد می کند.
به همین دلیل از جوزقندی به عنوان یک وعده غذایی کامل یاد می شود.
از دیرباز تاکنون این شیرینی پر زحمت و خوش طعم را برای دورهمی شب یلدا تهیه می کردند.
جوزقندی بر چند نوع است.
جوز های قندی آلویی، هلویی، انجیری، امرودی، گلابی، گنجونی و الگی از انواع جوز قندی هستند.
برای خرید هر یک از شیرینی های سوغات اصفهان، ارمغان پارسی در کنار شما خواهد بود.
کافی است شیرینی مورد نظر خود را انتخاب کنید و دو تا سه روز بعد آن را تحویل بگیرید.