نبات چیست و چه خواصی دارد؟
نبات همراهِ همیشگی خانه‌های ایرانی است که در مراسمات مختلف و برای درمان بیماری‌های متفاوت مورد استفاده قرار می‌گیرد. نبات درواقع نوعی قند است که از نیشکر تهیه می‌شود و در انواع و طعم‌های گوناگون به بازار عرضه می‌گردد. نبات نیز مانند قند و شکر از ساکارز تشکیل می‌شود اما ساختار بلوری آن متفاوت است. این محصول از بلورهای درشت‌تر تشکیل می‌شود و از نظر فیزیکی و شکل ظاهری با قند و شکر تفاوت دارد.
قند به دست آمده از نیشکر طی فرآیند خاصی متبلور می‌شود و شکل کریستالی پیدا می‌کند که به آن نبات می‌گویند. شکل متفاوت نبات و فرآیند تولید آن، سبب تفاوت در خاصیت آن با قند و شکر می‌شود. نبات به دلیل طبع گرمی که دارد در موارد زیادی مورد استفاده قرار می‌گیرد و کاربردهای بسیاری دارد. اگرچه به طور قطع نمی‌توان گفت که تاریخچه‌ی تولید نبات به کجا برمی‌گردد اما واضح است که ایرانیان و مردمان شبه قاره‌ی هند جزء نخستین افرادی بودند که از آن استفاده می‌کردند.
نبات در انواع و طعم‌های مختلف تولید می‌شود و با توجه به ذائقه‌ی افراد مورد مصرف قرار می‌گیرد. خواص فراوان نبات آن را به محصولی پرطرفدار در میان ایرانیان تبدیل کرده است. اگر به دنبال آشنایی بیشتر با خواص نبات هستید و به اطلاعات بیشتری در این زمینه نیازمندید، ما را تا پایان همراهی کنید. در ادامه بیشتر به نبات و خواص بی‌نظیر آن می‌پردازیم.
خواص نبات در طب سنتی برای سلامتی بدن
نبات از قرار دادن یک بستر مناسب (مانند نخ) در میان محلول آب و شکر در حال جوش به دست می‌آید. با خنک شدن محلول، بلورهایی بر روی نخ (یا هر بستر دیگری) ایجاد می‌شود که همان نبات است.
نبات به دلیل ساکارز فراوانی که دارد به سرعت در بدن جذب می‌شود و سبب تقویت عضلات و افزایش سوخت و ساز چربی‌‌ها می‌شود. قرار دادن یک تکه از نبات در دهان به قطع سرفه و رفع درد سینه کمک می‌کند. طبق بررسی‌های صورت گرفته نبات به صورت کلی ملین، آرامش‌بخش، نشاط‌آور و ضد نفخ است. در ادامه به بررسی خواص نبات برای مردان، زنان و کودکان می‌پردازیم.
خواص نبات برای کاهش کمر درد
مصرف نبات انرژی‌بخش است و سبب کاهش دردِ کمر می‌شود. مصرف نبات با چای در رفع خستگی جسمی و فکری مؤثر است و سبب تسکین دردهای بدن و به ویژه کمر می‌شود.
خواص نبات برای درمان درد معده و شکم
استفاده از نبات برای تسکین دردهای معده و ناحیه‌ی شکم انتخاب مناسبی است. در این مواقع معمولاً نبات را در آب حل می‌کنند و به شکل نبات داغ مصرف می‌کنند. مصرف نبات داغ از گذشته تا به امروز در میان خانواده‌های ایرانی رواج دارد. خواص نبات داغ بر کسی پوشیده نیست و برای درمان بسیاری از بیماری‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. مصرف نبات داغ دردهای ناحیه شکم و معده و گرفتگی‌های ماهیچه‌های شکمی را بهبود می‌بخشد.
خواص نبات در دوران شیردهی مادران
برخی معتقدند مصرف نبات در دوران شیردهی سبب افزایش شیر مادران می‌شود. هم‌چنین مصرف نبات در این دوره اضطراب را کاهش می‌دهد و به آرامش مادران کمک بیشتری می‌کند. از طرفی به دلیل قند کمتری که نبات در مقایسه با سایر مواد شیرین دارد، ضرر کمتری برای مادر و نوزاد ایجاد می‌کند.
خواص نبات در کنترل تکرر ادرار
مصرف نبات در افرادی که تکرار ادرار دارند یا مثانه آن‌ها دچار ضعف شده است، نقش مؤثری دارد. استفاده از نبات برای این افراد سبب کنترل ادرار می‌شود و تکرر ادرار را کاهش می‌دهد.
خواص نبات برای رفع بلغم
برای رفع بلغم توصیه می‌شود از نبات یا نبات داغ استفاده شود. مصرف نبات از بلغم، نقرس و رعشه جلوگیری می‌کند.
خواص نبات برای درمان اسهال
از آن‌جا که نبات از ساکارز تشکیل شده است، مصرف آن برای درمان اسهال و نفخ مؤثر است. کارشناسان طب سنتی معتقدند استفاده از نبات سوخته تأثیر بیشتری در درمان اسهال دارد. به نباتی که حرارت می‌بیند و به رنگ قهوه‌ای و کاراملی در می‌آید و طعم تلخ و شیرینی دارد، نبات سوخته می‌گویند. یکی از مهم‌ترین خواص نبات سوخته در درمان اسهال به خصوص در کودکان است.
خواص نبات برای درمان سرماخوردگی
مصرف نبات برای درمان سرماخوردگی و به ویژه سرفه‌های خلط‌دار مؤثر است. استفاده از نبات داغ زغفرانی به دلیل خاصیت ضد ویروسی که دارد، عفونت گلو را بهبود می‌بخشد و درد آن را التیام می‌دهد. مصرف نبات داغ در دوران سرماخوردگی به بهبود فرآیند درمان کمک می‌کند.
خواص نبات در تقویت حافظه
به گفته‌ی کارشناسان طب سنتی، نبات یک ماده‌ی مؤثر در تقویت حافظه به شمار می‌رود. اگرچه این خاصیت نبات به طور علمی اثبات نشده است، اما متخصصان طب سنتی نبات را محصولی فوق‌العاده در تقویت حافظه و کاهش حواس پرتی معرفی می‌کنند.
خواص نبات برای نوزادان
استفاده از نبات داغ در درمان بیماری‌های یبوست، شکم درد، دل‌پیچه و … در نوزادان بالای 6 ماه متداول است. هم‌چنین پس از ختنه، خون گیری و واکسیناسیون توصیه می‌شود اندکی نبات داغ به نوزاد داده شود. مصرف این ماده برای نوزادان زیر 6 ماه به هیچ وجه توصیه نمی‌شود و ممکن است در جذب مواد مغذی شیر اختلال ایجاد کند.
خواص نبات در رفع مزه‌ی بد دهان
مصرف نبات به دلیل طعم و مزه‌ی خوبی که دارد می‌تواند از تلخی و مزه‌ی بد دهان جلوگیری کند. بنابراین اگر به دلیل افزایش بزاق، دهانتان بو و مزه‌ی بدی دارد به شما توصیه می‌کنیم از نبات استفاده کنید.
خواص نبات زعفرانی برای بدن
نبات زعفرانی ملین قوی و ضد نفخ است و برای درمان تنگی نفس و تپش قلب مؤثر است. استفاده از نبات زغفرانی در چای، آب‌جوش و یا قهوه سبب کاهش خواب‌آلودگی می‌شود. از این رو به رانندگان توصیه می‌شود که در مسافرت‌های طولانی چای نبات بنوشند.
نبات زعفرانی خستگی‌های ذهنی و دردهای جسمی را تسکین می‌دهد و مصرف آن برای افراد نشاط‌آور است. مصرف نبات از جاری شدن آب دهان جلوگیری می‌کند و برای افرادی که در هنگام خواب آب دهانشان جاری می‌شود، مفید است.
آیا مصرف نبات داغ سبب چاقی می‌شود؟
از آن‌جایی که نبات به سرعت جذب عضلات می‌شود، به طور کلی مصرف آن سبب چاقی نمی‌شود. اما مصرف بیش از اندازه‌ی آن مانند هر ماده‌ی غذایی دیگری ممکن است سبب افزایش قند خون و چاقی شود.
برای مصرف نبات در افراد دیابتی توصیه می‌شود که با پزشک خود مشورت کنند. مصرف خودسرانه‌ی نبات در این افراد ممکن است برای سلامتی آن‌ها مضر باشد.
کلام آخر
همان‌طور که در این مقاله اشاره کردیم، نبات از قند نیشکر تهیه می‌شود. ماده‌ی اولیه‌ی این محصول مانند قند و شکر ساکارز است اما ساختار آن به دلیل فرآیند تولید آن متفاوت است. نبات بلورهای کریستالی و درشت‌تری در مقایسه با قند و شکر دارد و به دلیل همین شکل متفاوت، خواص آن نیز متفاوت است. طبع نبات گرم است و در موارد بسیاری مورد مصرف قرار می‌گیرد.
خواص نبات در طب سنتی بسیار مورد توجه است و برای درمان سرماخوردگی، دردهای ناحیه شکم و معده، اسهال و موارد فراوان دیگر از آن استفاده می‌شود.
نبات در طعم‌های مختلف و به شکل پرده، چوبی، شاخه‌ای، لقمه‌ای و … تولید می‌شود. برای خرید نبات اصل و باکیفیت باید آن را از مراکز معتبر تهیه کنید. بسیاری از نبات‌های زعفرانی موجود در بازار از جوهر زعفران تهیه می‌شوند که برای سلامتی خطرناک هستند.
فروشگاه ارمغان پارسی با بیش از یک دهه تجربه همواره به دنبال تهیه‌ی محصولات باکیفیت و متنوع برای مشتریان خود است. این مجموعه با کنترل کیفیت مداوم و روزانه‌ی محصولات سعی می‌کند، محصولی مطمئن را به بازار عرضه کند. دقت در تهیه‌ی مواد اولیه، نحوه‌ی پخت و ترکیب طعم از دیگر مواردی است که در این مجموعه مورد توجه قرار می‌گیرد.
ما در ارمغان پارسی درصدد هستیم تا بهترین محصولات را از سراسر ایران برای هم‌میهنان خود فراهم کنیم تا طعم‌های اصیل ایرانی که ارمغان تمدن این کشور است را تجربه کنند. برای خرید محصول خود می‌توانید به وب‌سایت این مجموعه مراجعه کنید و انواع مختلف نبات را تهیه کنید.
